Onrechtmatige werknemersconcurrentie door accountant?

01-03-2022  |  Zeer recent heeft Hof Den Bosch zich uitgesproken in een langjarige procedure waarbij de vraag centraal stond of een accountant/relatiemanager zich schuldig had gemaakt aan onrechtmatige werknemersconcurrentie (ECLI:NL:GHSHE:2022:475). Wat was er aan de hand?

Wat speelde er?

De betrokken accountant had zelf en vrijwillig zijn dienstverband beëindigd bij zijn werkgever om vervolgens in dienst te treden als vennoot bij een ander accountantskantoor. Tot zover niets aan de hand, totdat een aantal klanten van zijn oude werkgever de accountant wilden volgen en zich aanmeldden bij zijn nieuwe kantoor.

De oude werkgever (en inmiddels haar rechtsopvolger) maakten hiertegen ernstig bezwaar en startten allerhande jarenlange nare procedures bij verschillende instanties, die in dit kader verder buiten beschouwing blijven.

Voor wat betreft de beantwoording van de centrale vraag is van belang dat de betrokken accountant in zijn toenmalige arbeidsovereenkomst geen relatie- of concurrentiebeding was overeengekomen. Goed beschouwd was zijn vrijwillige overstap daarom juridisch geen enkel probleem, gelet op de vrije keus van een werknemer in arbeidsland.

Beoordelen van onrechtmatige werknemersconcurrentie

Het feit dat een relatie- of concurrentiebeding ontbreekt in een arbeidsovereenkomst, wil echter niet zeggen dat een werknemer relatie- of concurrentie-technisch gewoon zijn gang kan gaan ten aanzien van voormalige klanten van zijn oude werkgever.

Daarvoor zijn in de jurisprudentie ook wel een aantal vaste criteria ontwikkeld aan de hand waarvan dat kan worden beoordeeld. Het gaat er dan om dat – in dit geval – een accountant stelselmatig en actief bezig is geweest voormalige klanten over te halen over te stappen naar het kantoor waar hij vennoot is geworden. Én dat de accountant met zijn handelen het bedrijfsdebiet van zijn voormalige werkgever substantieel heeft aangetast met de kennis en informatie die hij daar heeft opgedaan en daarmee ook schade heeft veroorzaakt.

Uitspraak door Hof Den Bosch

In dit geval werd feitelijk vastgesteld dat de klanten de accountant uit eigen beweging waren gevolgd. Het stond de accountant – aldus het Hof – ook vrij gelet op het ontbreken van een relatie- en/of concurrentiebeding opdrachten te aanvaarden van klanten of voormalige klanten. Het Hof achtte de overstap van klanten zelfs voor de hand liggend, gelet op de persoonlijke klantenrelatie die de accountant had, ‘die zich uit in de kennis, kunde, ervaring en wijze van optreden van de professionele accountant enerzijds en het vertrouwen van de betrokken klant van diezelfde accountants anderzijds’.

Dat met deze te verwachten ontwikkeling bij het nieuwe kantoor zelfs rekening was gehouden, duidt niet op het onrechtmatig handelen of het voornemen daartoe. Het getuigt eerder van vooruitziend ondernemerschap dat rekening werd gehouden met deze economische vooruitzichten en hieruit blijkt niet een weloverwogen plan om met de door de accountant opgedane kennis en informatie aan het bedrijfsdebiet van zijn voormalige werkgever afbreuk te doen. Met het vastgestelde feit dat de accountant op geen enkele wijze de oude klanten had benaderd of bewogen over te stappen komt het Hof tot de conclusie dat van onrechtmatige werknemersconcurrentie ook geen sprake was.

Conclusie

Voorgaande uitspraak doet maar weer eens te meer beseffen dat de juiste bepalingen in de arbeidsovereenkomst van belang zijn ter bescherming van op zich gerechtvaardigde belangen van partijen over en weer.