HOME / ONLINE PRODUCTEN / Nextendum Nieuws / Nieuwsbericht
Beslaglegging bij schuld; hoe werkt het?
04-07-2022 | Soms voldoet een schuldenaar niet aan zijn betalingsverplichting die hij heeft bij de schuldeiser. Dit kan een reden zijn voor een schuldeiser om beslag te leggen. Hiermee stelt deze een bedrag zeker en soms versnelt dit ook het betalingsproces. Hieronder beschrijven wij wat beslag leggen is en hoe het in zijn werk gaat.
Wat is beslag?
Beslag is een maatregel die door de deurwaarder genomen wordt om zaken uit de beschikkingsmacht van de schuldenaar te halen. Er zijn ook andere instanties die deze bevoegdheid hebben, zoals de Belastingdienst. De in beslag genomen zaken zullen verkocht worden en daarmee wordt een schuld voldaan. Voorbeeld: De deurwaarder komt bij de schuldenaar, haalt daar de auto op en gaat hem verkopen voor de schuldeiser.
Executoriaal beslag vs. conservatoir beslag
Uiteraard kan dit niet zomaar, om beslag te mogen leggen moet vastliggen dat dat de schuld daadwerkelijk betaald moet worden. Daarvoor is een vonnis nodig waarin de rechter oordeelt dat de schuldenaar het bedrag moet betalen. Dit noemt men executoriaal beslag. Het beslag dient ter uitvoering (executie) van het vonnis.
Echter is het ook mogelijk, om eerst beslag te leggen en daarna een procedure starten om dit vonnis te verkrijgen. Dit heet het conservatoir beslag. Op deze wijze wordt voorkomen dat de schuldenaar ondertussen zijn geld naar een andere bank overschrijft of zijn goederen verkoopt. Het beslag wordt gelegd ter behoud van het geld of de goederen (conserveren).
Waarop kan beslag op worden gelegd?
Men kan beslag leggen onder de schuldenaar zelf (op zijn inboedel of zijn huis, zijn auto of zijn postzegelverzameling of andere goederen (niet zijnde lijfgoederen) en beslag onder derden.
In het laatste geval legt men bijvoorbeeld beslag onder de bank van de schuldenaar, niet op het vermogen van de bank zelf, maar op alles wat de bank van de schuldenaar onder zich heeft. Denk bijvoorbeeld aan het saldo van de rekening, de inhoud van een kluis bij de bank en het effectendepot. Deze vorm van beslag leggen komt het meeste voor.
Een andere bekende vorm van beslag leggen is het beslag op het loon die een werkgever verschuldigd is aan de schuldenaar (werknemer). Er geldt bij een beslag bij een werkgever wel een beslagvrije voet.
Rechten en plichten
Wat zijn de rechten en plichten wanneer er beslag op goederen en zaken wordt gelegd?
Conservatoir beslag leggen is vrij simpel: u vraagt toestemming aan de rechter (die u meestal wel krijgt) en legt daarna beslag. Voor de persoon bij wie beslag wordt gelegd, hoeft een beslag in de praktijk niet altijd vervelend uit te pakken. Een beslag op je woonhuis is pas beperkend als je op het punt staat je huis te vervreemden. Als je zelf dus geen praktische problemen ervaart door het beslag, kun je de procedure die de beslaglegger moet aanspannen, rustig afwachten.
Als de debiteur vindt dat er ten onrechte beslag is gelegd, is het mogelijk om naar de kortgedingrechter te stappen en opheffing te vorderen. De rechter kijkt dan of hij het aannemelijk vindt dat de schuldeiser een vordering op de schuldenaar heeft. Is dat niet het geval, dan wordt het beslag opgeheven. Eventueel kan de schuldenaar zelfs schadevergoeding vorderen van de schuldeiser.
Als beslag wordt gelegd vanwege een geldvordering, kan de schuldenaar ook een andere zekerheid stellen, bijvoorbeeld door een bankgarantie aan te bieden. Als de bankgarantie van een gerespecteerde bank afkomstig is, moet het beslag worden opgeheven. Met een bankgarantie is het belang van de schuldeiser tenslotte ook gediend.
Bij een beslag onder derden, zoals bijvoorbeeld een bankbeslag of een loonbeslag moet degene onder wie het beslag is gelegd, een opgave doen van hetgeen deze derde aan de schuldenaar verschuldigd is. De bank zal deze gegevens derhalve aan de schuldeiser verstrekken, net zoals de werkgever die moet doen. Zij zijn dit verplicht, doen zij dit niet, dan zullen zij de vordering moeten voldoen! En weet, dat deze twee vormen van beslag het meeste voorkomen.
Schadevergoeding in geval van onterecht beslag
Als de vordering helemaal wordt afgewezen en achteraf blijkt dat de schuldeiser geen claim op de schuldenaar had en dus ten onrechte beslag is gelegd, dan is het mogelijk om de schuldeiser aansprakelijk stellen voor de schade. Die aansprakelijkstelling kan aanzienlijk zijn, bijvoorbeeld omdat de banktegoeden geblokkeerd zijn geweest en schuldenaar niet aan zijn verplichtingen jegens de ‘echte’ schuldeisers kon voldoen. Of de onderneming is hiermee stilgelegd.
Als er alleen beslag op de woning van de schuldenaar lag, is er wellicht helemaal geen schade geleden (tenzij de schuldenaar in de tussentijd net een nieuwe hypotheek tegen lager tarief had willen afsluiten) en is er waarschijnlijk niet zoveel aan de hand. Let wel: de vordering moet dan wel helemaal of nagenoeg helemaal worden afgewezen. Als de vordering voor bijvoorbeeld de helft wordt afgewezen, had de schuldeiser dus kennelijk wel een vordering op schuldenaar, zij het minder dan eerst gedacht. En had hij dus ook een goede reden om beslag te leggen.
Opheffing van een beslag
Het beslag kan door de rechter worden opgeheven. Dat gebeurt in het vonnis waarin over de hoofdvordering wordt geoordeeld of in een apart kortgedingvonnis. Het beslag kan ook door de schuldeiser worden opgeheven. Dat kan in een gewone brief gebeuren, aan de schuldenaar of aan de degene onder wie het beslag is gelegd (de bank). De schuldenaar moet die opheffing wel vorderen. Als deze dat niet doet, blijft het beslag in beginsel liggen totdat er in hoger beroep en soms zelfs cassatie definitief over de vordering is beslist.
Beslag op een onroerende zaak wordt in het kadaster ingeschreven en moet dus ook in het kadaster worden doorgehaald, ofwel door de deurwaarder, ofwel door de notaris. Het gebeurt regelmatig dat dit wordt vergeten en dat jaren later, bij de verkoop van het pand, blijkt dat er formeel nog beslag op het bewuste pand rust en dat dit beslag nooit is doorgehaald.
Advies & contact
Wilt u meer weten over beslag leggen in de praktijk? Neem dan contact op met een van onze gespecialiseerde juristen.
iOS touchscreen gebruikers: Voor delen 2 keer tikken