HOME  / ONLINE PRODUCTENNextendum Nieuws / Nieuwsbericht

Lessen uit de tuchtrechtspraak VIII

Deze week attenderen wij u op een tuchtzaak waarbij de beginselen van integriteit en objectiviteit aan de orde komen. Wij geven advies om te voorkomen dat u in eenzelfde situatie terechtkomt.

Casus

De betrokken accountant A verricht sinds jaren accountantswerkzaamheden voor B en met hem verbonden vennootschappen, waaronder een CV en een BV. A heeft onder meer de jaarrekeningen van de CV en BV samengesteld, de loonadministratie met bijbehorende aangiften van de CV en de BV verzorgd en de aangiften inkomstenbelasting van B verzorgd.

A heeft in 2012 en 2013 meerdere bedragen geleend aan B tot een totaalbedrag van € 85.000. In 2014 hebben A en B hiervoor een overeenkomst getekend, waarin de verschuldigde rente en andere voorwaarden zijn vastgelegd. Als zekerheid voor de terugbetaling van deze leningen zijn in deze overeenkomst ten behoeve van A pandrechten gevestigd, onder andere op goederen van BV1.

De CV gaat in 2013 failliet. Op de faillissementsdatum heeft de CV een schuld aan A van ruim € 460.000 voor geleverde diensten en een schuld aan A van in totaal € 345.000 aan opgenomen leningen.

De curator doet aangifte van een vermoeden van faillissementsfraude. Naar aanleiding hiervan doet de FIOD strafrechtelijk onderzoek. In het kader hiervan vindt in 2016 huiszoeking plaats in de woning, tevens het kantooradres van A.

Kort voor het faillissement vindt het volgende plaats:

De CV had een vordering op B van bijna € 60.000. A heeft voor de CV drie loonstroken opgemaakt op naam van B en gedateerd op 20 maart 2013 opgemaakt, waarin overuren in de periode van november 2006 tot en met maart 2013 worden vermeld. In totaal is in de loonstroken een netto-bedrag van ruim € 60.000 aan overwerk opgenomen.

De CV had een rekening-courant vordering op de BV van ruim € 40.000. Begin 2013 heeft de BV een bedrag van bijna € 68.000 gefactureerd voor in de jaren 2009 tot en met 2012 door de BV voor de CV verrichte werkzaamheden. Van dit bedrag is € 12.000 door de CV betaald per bank. Vervolgens is de resterende vordering van de BV op de CV verrekend met een vordering ten bedrage van bijna € 56.000 van de CV op de BV. Op 14 februari 2013 was de CV uit hoofde van een tijdelijke lening een bedrag van € 20.000 schuldig aan het kantoor van A. Op 23 april 2013 heeft de CV deze schuld afgelost.

Het Openbaar Ministerie (OM) dient onder meer de volgende klachten in bij de Accountantskamer:

  1. A heeft door geldleningen te verstrekken aan BV1 de fundamentele beginselen van professioneel gedrag en van objectiviteit geschonden;
  2. A heeft zijn cliënt geadviseerd over potentieel frauduleuze handelingen en/of vermoedelijke faillissementsfraude.

Oordeel van de accountantskamer:

Met betrekking tot klachtonderdeel a.:

De Accountantskamer stelt voorop dat geen gedrags- of beroepsregel het verstrekken van een geldlening door een accountant aan een cliënt categorisch verbiedt. Niettemin moet het aangaan van een lening aan een cliënt worden aangemerkt als een bedreiging van niet te verwaarlozen betekenis voor de naleving van het fundamentele beginsel van objectiviteit.

De Accountantskamer is van oordeel dat A in de gegeven situatie maatregelen ter waarborging van zijn objectiviteit had moeten nemen. Uit niets blijkt dat A zich heeft gerealiseerd dat er een bedreiging van zijn objectiviteit was, laat staan dat gebleken is dat hij waarborgen heeft getroffen om de bedreiging van zijn objectiviteit als accountant weg te nemen dan wel om deze tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen.

A heeft hiermee in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van objectiviteit.

Met betrekking tot klachtonderdeel b.:

De Accountantskamer stelt voorop dat advisering over hoe om te gaan met een naderend faillissement op zichzelf genomen niet verboden is voor een accountant. Wel dient de accountant bij zijn advisering de voor hem geldende fundamentele beginselen in acht te nemen.

Bij de doorzoeking van A’s woning worden een aantal handgeschreven notities van A uit maart 2013 aangetroffen. Het OM stelt dat deze notities adviezen en actiepunten van A gericht aan B bevatten, terwijl A stelt dat de notities slechts de mededelingen weergeven die B aan A heeft gedaan.

Uit de notities volgt een sterke aanwijzing dat bij de verloning in 2013 geen sprake was overuren die daadwerkelijk gemaakt zijn, maar van een constructie om B in geval van een faillissement in een financieel gunstiger positie te brengen. Gelet op de inhoud van de notities acht de Accountantskamer voldoende aannemelijk dat A B heeft geadviseerd over mogelijk frauduleuze handelingen in het zicht van het faillissement, waardoor schuldeisers van de CV benadeeld zouden kunnen worden.

De Accountantskamer oordeelt dat voldoende aannemelijk is dat A zich ongepast heeft laten beïnvloeden door de wens van zijn cliënt om met een (gefingeerde) tegenvordering de rekening-courantschuld van zijn cliënt aan de CV te verminderen. Daarmee heeft A in strijd gehandeld met de fundamentele beginselen van integriteit en objectiviteit.

Opgelegde maatregel: tijdelijke doorhaling voor de duur van drie maanden.

Adviezen:

  • Verstrek bij voorkeur geen leningen aan cliënten, verstrek geen grote leningen aan cliënten in verband met het risico op niet-naleven van het objectiviteitsbeginsel. Als u toch een lening verstrekt aan uw cliënt, neem dan passende maatregelen om uw objectiviteit te waarborgen en leg deze maatregelen vast.
  • Voorkom dat het totaalbedrag van openstaande declaraties bij uw cliënt te hoog oploopt waardoor dit een bedreiging wordt voor uw objectiviteit.
  • In situaties van dreigend faillissement van uw cliënt:

.    Wees zorgvuldig in de advisering aan uw cliënt. Houd uw rug recht en laat u niet verleiden tot medewerking aan constructies waardoor schuldeisers van uw cliënt worden benadeeld;
.    Consulteer zo nodig tijdig een collega-accountant over uw advisering. Dit ter ondersteuning van uw objectiviteit.

  • Wellicht ten overvloede: Zorg dat u voldoende vastleggingen maakt van deze waarborgen! En neem in voorkomende gevallen deze zaken op in de bedrijfsbeschrijving als Significante Aangelegenheid.

D.G. (Dick) Lokerse AA
adviseur vaktechniek accountancy

06 20 93 33 87
d.lokerse@extendum.nl

iOS touchscreen gebruikers: Voor delen 2 keer tikken