Een gewaarschuwd mens telt voor twee…

Afgelopen maanden volgden de publicaties over fraude, belastingontduiking, geëiste gevangenisstraf en beschikbaar gestelde miljoenen voor de opsporing van fraude elkaar in rap tempo op. Ook de termen zwartspaarders, witwassen, afroomsoftware verschijnen regelmatig in het nieuws. Door de 17 miljoen euro die extra is vrijgemaakt voor de Belastingdienst en FIOD zal de opsporing van belastingfraude verder geïntensiveerd worden. Speciale teams worden samengesteld om belastingfraude op te sporen.

U doet elke dag uw best om nauwkeurig en integer uw cliënten van dienst te zijn. Maar onbewust kan het iedereen gebeuren dat zaken per ongeluk niet correct worden verwerkt, ook al bent u er zelf van overtuigd dat dat wel zo is.  Wat zijn dan de risico’s en hoe zit het nu precies met boetes die de Belastingdienst kan opleggen? En wat is het risico voor de adviseur?

Voorbeelden uit de praktijk

1. Via onze telefonische helpdesk worden wij regelmatig benaderd met vragen over aangiften inkomstenbelasting die niet juist zijn gedaan doordat bijvoorbeeld gegevens ontbraken ten tijde van het doen van aangifte. Moet de aangifte inkomstenbelasting vrijwillig worden verbeterd? Het is verstandig vrijwillig te verbeteren. Doet u dit niet en de onjuistheden worden door de inspecteur ontdekt dan zal de inspecteur een navorderingsaanslag opleggen met een boete.
2. Een adviseur dient de aangiften omzetbelasting in vanuit de aangiftesoftware voor zijn cliënt. De cliënt geeft aan dat zijn liquiditeit niet voldoende is om de omzetbelasting te voldoen en vraagt zijn adviseur om een lagere aangifte in te dienen dan uit de berekening van de administratie blijkt. Als de adviseur aan de wens van de cliënt tegemoet komt maakt deze zich schuldig aan het onjuist doen van aangifte.
3. Een andere situatie die regelmatig voorkomt, is een bij het opstellen van de jaarcijfers berekende suppletie omzetbelasting. Als deze suppletie omzetbelasting niet wordt ingediend, wordt met opzet onjuist aangifte gedaan. Dat is niet alleen strafbaar voor de belastingplichtige maar de inspecteur kan de adviseur ook een vergrijpboete opleggen. Ook bestaat de kans dat de adviseur strafrechtelijk wordt vervolgd.

Geen uitnodiging ontvangen? Wel aangifte doen!

Ook kan het voorkomen dat een belastingplichtige geen uitnodiging heeft ontvangen om aangifte te doen. Om welke reden dan ook blijkt dat de belastingplichtige wel inkomstenbelasting verschuldigd is. De vraag die dan aan de orde komt: Moet bij de Belastingdienst alsnog worden verzocht om een uitnodiging tot het doen van aangifte? Ja, dit is verplicht.  Het is strafbaar als de keuze wordt gemaakt om niet te verzoeken om een uitnodiging tot het doen van aangifte doen. Aan zowel belastingplichtige als aan de adviseur kan een boete worden opgelegd.

De sancties die kunnen worden opgelegd zijn onder te verdelen in verzuimboetes, vergrijpboetes en fiscaal strafrecht.

Verzuimboetes

Een verzuimboete kan bijvoorbeeld worden opgelegd als niet of niet tijdig is verzocht om een uitnodiging tot het doen van aangifte ofals niet of niet op tijd aangifte is gedaan.

• Als niet of niet op tijd wordt verzocht om een uitnodiging tot het doen van aangifte is de verzuimboete € 2.639.
• Te laat of geen aangifte doen voor de inkomstenbelasting, schenk- of erfbelasting kan worden bestraft met een boete van minimaal € 369. Als meerdere keren is verzuimd, kan de boete oplopen tot € 5.278.
• Voor de vennootschapsbelasting bedraagt de verzuimboete bij niet of niet tijdig aangifte doen € 2.639 en deze kan verhoogd worden als meerdere jaren achtereen wordt verzuimd tot € 5.278.
• De boete die kan worden opgelegd voor het niet, niet volledig of te laat betalen bedraagt eveneens maximaal € 5.278.

Vergrijpboetes

Als u opzettelijk geen aangifte, opzettelijk onjuist of onvolledig aangifte doet, kan een vergrijpboete worden opgelegd. Ook kan een vergrijpboete worden opgelegd als bijvoorbeeld loonheffing of omzetbelasting niet (tijdig) of niet volledig is voldaan. Een vergrijpboete is aan de orde als sprake is van opzet of grove schuld. Voor de hoogte van een vergrijpboete moet eerst worden bepaald of sprake is van opzet of van grove schuld.

• Bij opzet bedraagt de boete 50% van de belasting die opzettelijk is verzwegen. Bij grove schuld is dat 25%.
• Bij het met opzet of met grove schuld niet of niet juist aangeven van inkomen uit sparen en beleggen (box 3 inkomen) bedraagt de boete 150% van de belasting die niet is aangegeven. Bij grove schuld is dat 75%.

Individueel wordt bepaald of er omstandigheden zijn om de boete te verhogen of te verlagen. Indien al eerder een vergrijpboete is opgelegd of als sprake is van fraude wordt de boete hoger. De boete wordt dan 100% en bij inkomen uit sparen of beleggen (box 3-inkomen) 300%.

Fiscaal strafrecht

Fiscale boetes zijn bestuurlijke boetes. De bevoegdheid om bestuurlijke boetes op te leggen, ligt bij de inspecteur. De inspecteur kan ervoor kiezen geen boete op te leggen maar de zaak af te doen via het (fiscale)strafrecht. De inspecteur draagt de zaak dan over aan het openbaar ministerie. In situaties waar sprake is van een ernstige overtreding kan een boete worden opgelegd tot ruim € 8.000 of een hechtenis van ten hoogste 6 maanden. Indien sprake is van een misdrijf kan de boete oplopen tot meer dan € 80.000 of indien dit bedrag hoger is, ten hoogste eenmaal het bedrag van de te weinig betaalde belasting of een gevangenisstraf van maximaal 6 jaar.

Adviseurs

Aan adviseurs die anderen bewust, er moet immers sprake zijn van opzet, helpen bij het niet nakomen van hun fiscale verplichtingen kunnen ook bestuurlijke boetes worden opgelegd. De maximale straf die opgelegd kan worden aan de adviseur is twee derde deel van de maximale straf die aan belastingplichtige kan worden opgelegd.